27 september 2025
door: Peter Rombouts

Met maar liefst vijf choreografieën imponeert Introdans met dit openingsprogramma van het nieuwe theaterseizoen. Less is More beklijft in kunstzinnige schoonheid. De meditatieve kracht zindert nog lang na. 

Het eerste ballet Squares van Hans van Manen uit 1969 is een tijdloos meesterwerk en had ook anno 2025 gemaakt kunnen worden. Op de muziek van Erik Satie’s Trois Gymnopédies zien we tien dansers in strak witte bodysuits dansend rond en op een verhoogd zwartglanzend vierkante vloer. Boven dat vlak hangt een vierkant frame van lichtbuizen. Veelal bewegen de dansers in vierkante danspatronen van waaruit variabele solo’s of pas de deux ontstaan. Het ziet er gestileerd en gecontroleerd uit allemaal. Door de eenvoud en de vanzelfsprekendheid vergeet je de complexiteit van het geheel. Het hele toneelbeeld werkt betoverend niet in de laatste plaats door de belichting (Joop Caboort) en het gebruik van de verhoogde dansvloer (Bob Bonies). 

Dat de dansers zich thuis voelen in het werk van Lucinda Childs is te merken. In haar Canto Ostinato uit 2015 op muziek van Simeon ten Holt dansen en huppelen twee dansparen minimalistische patronen. Op het achterdoek verplaatsen lichtstrepen tegelijkertijd met de herhalende frases van zowel de muziek als de dans. Lief onschuldig en meditatief als een voorbijgaande zomerbries. 

Het derde ballet Traces is een wereldpremière van choreograaf Fernando Melo. Samen met designstudio Filip Studios zien we een toneelbeeld waar twee acht meter lange cilinderlampen  over de lengte van het toneel hangen. Vier dansers op rijdende plateaus die elk door vier dansers met touwen worden aangestuurd. Doordat de dansers vastgemaakt zitten aan die plateaus kunnen hun lijven alle kanten op bewegen. Ze kronkelen rondom de cilinderlampen die bij aanraking geluid produceren. Even leuk voor het aangezicht maar al gauw slaat de verveling toe door de beperkte bewegingsvrijheid en het veel te ingewikkelde gedoe. 

Na de pauze het geweldige Fractus V van Sidi Larbi Cherkaoui. Dit stuk van ongeveer vijf minuten is na Traces een verademing. De beweging, meestal natuurlijk, ontstaat vanuit een tekst uit The Mind that Worries van Alan Watts. Negen mannen in pak met ieder hun eigen rechthoekige zit/hangelement. Ze verbeelden met handen en tekst hoe hun verstand werkt. Het moment komt uit de voorstelling Eastman uit 2015 en is hier op 20 september 2025 een première voor Introdans. Er staat ook een grote vleugel op het toneel waar Angelica Villalon live The Mind that Worries speelt.

Het laatste ballet Promises is voor het choreografen duo Igor Bacovich en Iratxe Ansa. Een wereldpremière speciaal op negentien dansers van Introdans gemaakt. Het ballet is verre van Less is More en dat is dan ook wel lekker na de meditatieve rustgevende avond. Op het toneel staan gekleurde ramen. De dansers, eerst in het wit gekleed, laten  een vloeiende beweging stroom zien waarbij ze speels de ramen verplaatsen. Hierdoor ontstaan er mooie kunstzinnige toneelbeelden waarin dansers zich ook als kunstobject tonen. Dit alles versmelt op een prettige manier totdat een danseres in vleeskleurig ondergoed haar emoties toont in eigenzinnige kronkels. De hele groep ondersteunt en volgt haar, waarna een ieder zich geleidelijk aan transformeert en zich net als haar toont in vleeskleurig ondergoed. Als een soort bevrijding laten de dansers in een zinderende finale met elkaar de kracht van verbeelding en creativiteit zien. 

Ruben Ameling de Leeuw en Demi Verheezen vielen de hele avond op. Ieder ballet brachten zij een andere dimensie aan in hun interpretatie. Ook Yuma Funai liet in het laatste ballet haar kunnen zien. Sowieso complimenten aan de homogeniteit van de hele groep dansers. 

Lees de volledige recesie op Theaterparadijs