Monumentale krachtmeting in minimalistische dans
De monumentale dansvoorstelling Typhoon (1986) van choreograaf Krisztina de Châtel wordt in het voorjaar van 2025 hernomen en gedanst door de dansers van Introdans. In een windstille proloog die begeleid wordt door de kabbelende pianoklanken van Simeon ten Holt’s Canto Ostinato bereiden de dansers zich voor op wat komen gaat. Ze hangen uit het lood alsof ze tegen de wind leunen. Hun armen klieven door de lucht. Ze zijn klaar voor de strijd. Dan overstemt het aanzwellend geraas van windmachines de zachte pianoklanken. De dansers zuigen de longen vol en leveren fier en trots het gevecht tegen deze (onzichtbare) materie die zij al dansend tastbaar maken. De choreografische ordeningsdrang van De Châtel – toonaangevend in de minimalistische dans – wordt in deze voorstelling als het ware in een vliegende storm beproefd.
Voor de voorstelling Typhoon werkte Krisztina de Châtel destijds samen met beeldend kunstenaar Peter Vermeulen en componist Simeon ten Holt. Het centrale thema in het werk van Peter Vermeulen is het omzetten van energie in bewegende en geluidsproducerende beelden. Voor Typhoon werkte hij het idee uit om de dansers een regelrechte confrontatie aan te laten gaan met de onberekenbare krachten van de wind. Hij plaatste daarvoor drie windmachines die in kracht kunnen variëren van een lichte bries tot een flinke storm. De Châtel laat haar dansers vervolgens de directe confrontatie aangaan met de door Vermeulen ontworpen windmachines.
“Ik ben altijd een bewonderaar geweest van het minimalistische werk van Krisztina de Châtel. De helderheid in structuur, de minimale verschuivingen en de strijd met de kracht van de windmachines boeien enorm. Introdans hecht aan het koesteren en hernemen van bestaand repertoire om te voorkomen dat dans wegwerpkunst wordt en ook een nieuwe generatie publiek van deze imposante werken kennis kan nemen” aldus Roel Voorintholt, artistiek directeur Introdans.
“Meer dan ooit leven we in een heftige storm. Met Typhoon wil ik meegeven dat we moeten blijven strijden voor harmonie, schoonheid en samenhang, in alles wat er met ons gebeurt.” Krisztina de Châtel
Interview: Lees hier een interview uit de Volkskrant met Krisztina Châtel en Lucinda Childs over hun werk en de voorstellingen Typhoon en ICOON.
Recensies: ‘Zonder dat een pas werd veranderd, is het puur formele, consequent uitgewerkte en opgebouwde concept door de actualiteit een hartenkreet geworden. De Chatels Typhoon heeft na 38 jaar alleen maar aan kracht gewonnen. (..) Introdans voert de reprise uitstekend uit.’
NRC ★★★★★24-05-2025
‘TYPHOON is in het huidige (politieke) klimaat plots weer even relevant als toen. Het is mooi en terecht dat Introdans dit werk in het repertoire opneemt.’ – Het Parool 24-02-2025. Zie meer persquotes verderop.
TYPHOON ging 22 februari 2025 in première in Internationaal Theater Amsterdam. Tournee t/m 18 mei 2025.
De pers over TYPHOON
‘Zonder dat een pas werd veranderd, is het puur formele, consequent uitgewerkte en opgebouwde concept door de actualiteit een hartenkreet geworden. De Chatels Typhoon heeft na 38 jaar alleen maar aan kracht gewonnen.’ (..) ‘Typhoon lijkt in deze tijden van big tech misschien wel actueler dan in 1986. Introdans voert de reprise uitstekend uit.’ (..) ‘In Typhoon toont De Chatel zich op en top minimalist in haar bewegingstaal.’ (…) ‘Een ontroerend beeld van vastberaden verzet dat onvermijdelijk associaties oproept. Niet alleen met de oorlog in Oekraine, maar ook met het verzet dat geleverd moet worden tegen ongrijpbare machten van technologie en politiek.’ – NRC ★★★★★ 24-05-2025
‘Choreografe Krisztina de Chatel laat haar dansers keer op keer dansen met de elementen. Haar minimalistische dansvoorstelling Typhoon stamt uit 1986 maar is in het huidige (politieke) klimaat plots weer even relevant als toen.’ (…) ‘De Chatel, inmiddels de 80 gepasseerd, behoort tot de toonaangevende choreografen in ons land. Keer op keer heeft ze de mens met de elementen laten dansen. Het is mooi en zeer terecht dat Introdans haar werk in het repertoire opneemt, zodat het niet vergeten wordt.’
het Parool 24-02-2025
‘Spanning, sierlijke patronen, harmonie: in TYPHOON laten de dansers zich niet omverblazen.’ – de Volkskrant 24-02-2025
‘De wind als tegenkracht maakt de ruimte tastbaar en de dans mogelijk. TYPHOON toont het stamina van de dansers en hun samenwerking tegen een concrete, maar abstracte kracht.’– Theaterkrant 24-02-2025
‘Zo mooi om deze combinatie van dans, wind en muziek te zien. Dit is een van de belangrijkste choreografieën uit de Nederlandse dansgeschiedenis.’ – Theaterparadijs ★★★★★ 25-02-2025
OVER KRISZTINA DE CHÂTEL
Choreograaf Krisztina de Châtel weet telkens opnieuw te boeien met haar unieke, energieke dans vol minimalistische en wiskundige bewegingen. De succesvolle reprises van Thron (2017) en Pulse (2019) en het monumentale Föld (2022) laten zien hoe haar voorstellingen telkens weerklank vinden bij een nieuwe generatie kijkers. Haar voorstellingen draaien rond contrasten en confrontaties: kwetsbare menselijke lichamen staan tegenover natuurelementen als wind, aarde en water, of de imposante ruimte van een kerkgebouw of machineloods. In het lichaam zelf woedt ook een strijd: tussen passie en beheersing, tussen individuele vrijheid en de anonimiteit en geborgenheid van het collectief.
OVER INTRODANS
Al meer dan 50 jaar enthousiasmeert Introdans zoveel mogelijk mensen voor de danskunst: met hart, ziel en heel veel vakmanschap. Introdans staat voor toonaangevend danserfgoed, hedendaagse klassiekers voor de jeugd, interactieprojecten en nieuw werk van jonge(re) makers. Als reizend repertoiregezelschap zijn we niet alleen invloedrijk in de regio, maar ook op (inter)nationaal niveau. Met onze energieke en dynamische danstaal spreken wij een breed publiek aan.
Typhoon is een coproductie van Introdans en Stichting De Châtel sur Place.
choreografie Krisztina de Châtel
dans Introdans
muziek Simeon ten Holt – Canto Ostinato – uitvoering Jeroen van Veen, CD Solo piano music Vol I-V (Brilliant Classics)
Copyright © by Donemus Publishing, The Netherlands
toneelbeeld en kostuumontwerp Peter Vermeulen
lichtontwerp Jilles Jongkind & Peter Vermeulen
repetitoren Francesca Monti & Paula Vasconcelos
balletmeester Introdans Marlena Wolfe
duur ± 55 minuten
wereldpremière22 februari 1986, Dansgroep Krisztina de Châtel, Shaffy Theater, Amsterdam
Introdans-première 22 februari 2025, ITA, Amsterdam
Rolverdeling per avond
Klik hier voor de rolverdeling per avond