In 1971 is de Nederlandse danswereld eenvoudig te overzien. Er zijn twee grote gezelschappen, Het Nationale Ballet en het Nederlands Dans Theater en een speciaal gezelschap voor de jeugd: Scapino Ballet. Daarnaast is er een aantal initiatieven die voornamelijk in de Randstad plaatsvinden. Met als gevolg dat er nauwelijks dansvoorstellingen te zien zijn in het oosten van het land, laat staan dat dansers zich er professioneel kunnen ontwikkelen.

In die tijd volgt Ton Wiggers aan de Arnhemse Dansacademie zowel de toneeldans- als de docentenopleiding. Hij ziet veel studenten na hun studie vertrekken naar de Randstad bij gebrek aan werkgelegenheid in de regio. Ton Wiggers richt in 1971 samen met Hans Focking, die in Arnhem een eigen theaterbureau heeft, balletwerkgroep Studio L.P. op, de voorloper van Introdans. De doelstelling is van begin af aan duidelijk: ‘De balletgroep heeft ten doel het ballet in de ruimste zin des woords onder de aandacht van een zo groot mogelijk publiek te brengen.’ Zo staat in de oprichtingsakte.

Subsidie krijgt het gezelschap niet. De gemeente Arnhem gelooft niet in een eigen gezelschap voor de regio en heeft er geen geld voor over. Om de voorstellingen te financieren geeft Wiggers balletlessen aan amateurdansers. In de jaren zeventig geeft de groep vooral educatieve voorstellingen op scholen. Langzaamaan neemt het aantal theatervoorstellingen toe. In de beginjaren krijgen dansers per voorstelling uitbetaald (zestig gulden per keer). Zij hebben er dan ook allemaal een andere baan naast om in hun levensonderhoud te voorzien. Na bewezen functionaliteit en veel gelobby krijgt de groep per 1 januari 1979 projectsubsidies van de gemeente Arnhem, de provincies Gelderland en Overijssel en de Rijksoverheid en wijst de gemeente een groter pand toe. De naam verandert in Intro-Dans, afkomstig van ‘introductie tot dans’.

Tot die tijd heeft Ton Wiggers noodgedwongen vrijwel alle creaties voor zijn rekening genomen. Door de afhankelijkheid van projectsubsidies is het voortbestaan telkens onzeker. Dit heeft als gevolg dat het gezelschap niet in staat is te professionaliseren. In 1980 schrijven Hans Focking en Ton Wiggers een beleidsnota waarin zij dreigen met opheffing. Uiteindelijk komen er toch middelen beschikbaar en raken de ontwikkelingen in een stroomversnelling.

Vanaf het moment dat er meer geld beschikbaar is, kiest Ton Wiggers voor gastchoreografen. Invloeden van buitenaf acht hij bijzonder waardevol voor de artistieke ontwikkeling van de dansers en van het gezelschap als zodanig. Nils Christe, Ed Wubbe, Hans Tuerlings en Hlif Svavarsdottir zijn enkele namen uit de periode begin jaren tachtig. Hun succesvolle choreografieën doen de buitenwereld beseffen dat Introdans steeds meer een volwaardige plaats inneemt te midden van de al langer bestaande gezelschappen.

Intro-Dans krijgt ook artistieke erkenning. De groep ontvangt in 1984 de Prijs van de Theaterkritiek op grond van de vernieuwende rol die het speelt binnen het Nederlandse balletleven. Een jaar later verhuist het gezelschap naar een beter pand: het huidige aan de Vijfzinnenstraat. De naam wordt voortaan geschreven als Introdans.

De groei van de theatervoorstellingen en educatieve activiteiten, die allemaal door dezelfde dansers worden uitgevoerd, leidt tot overbelasting en blessures. In 1989 besluiten Hans Focking en Ton Wiggers tot de oprichting van Introdans Educatief. Een zelfstandige afdeling met eigen dansers, eigen choreografieën en een eigen artistiek leider: Roel Voorintholt, die op dat moment zes jaar in dienst is als danser. Introdans Educatief, later Introdans Ensemble voor de Jeugd genoemd, maakt in tien jaar tijd een vergelijkbare professionalisering door als moederensemble Introdans. Door een bewonderenswaardige vasthoudendheid wordt bereikt dat choreografen van naam hun werk beschikbaar stellen of speciaal creëren voor kinderen, waaronder Conny Janssen, Jiří Kylián, Hans van Manen, Nacho Duato en David Parsons.

Roel Voorintholt wordt in 2005 benoemd tot artistiek directeur. Hij geeft inhoud aan de verdere groei van het gezelschap. In de eerste plaats artistiek gezien, maar ook qua aantallen voorstellingen, bezoekers en deelnemers aan de educatie- en participatieprojecten. Het gezelschap bindt nieuwe choreografen aan zich en geeft regelmatig kansen aan jonge choreografen. Voortvloeiend uit de wens om langdurige samenwerkingen aan te gaan, intensiveert het ook de samenwerking met internationaal bejubelde choreografen als Robert Battle, Lucinda Childs en Sidi Larbi Cherkaoui.

De beide ensembles van Introdans – sinds 2016 opererend onder één noemer – treden in vele theaters door heel Nederland op, en dan zijn er nog de optredens tijdens speciale gelegenheden, staatsbezoeken, op bijzondere locaties en in het buitenland. Alleen al in Nederland bezoeken jaarlijks zo’n 85.000 mensen de voorstellingen van Introdans. Daarnaast nemen nog eens zo’n 19.500 kinderen en volwassenen per jaar deel aan de educatie- en participatieactiviteiten van Introdans Interactie, de derde ‘poot’ van het gezelschap, die op het gebied van diversiteit en inclusie al vele jaren koploper is in Nederland. Ook op internationale podia is Introdans volop actief. Hoogtepunten zijn onder meer een tournee door China en de optredens in dé internationale dansmekka’s: Londen, New York en Sint-Petersburg.

De artistieke kwaliteit, het vakmanschap en de inhoudelijke koers die Introdans vaart worden breed gewaardeerd. Dat blijkt uit de consistente verkoop van de voorstellingen en projecten, het publieksbereik en de zaalbezettingen. Ook de vele vak- en publieksprijzen en (koninklijke) onderscheidingen getuigen daarvan. Onlangs nog de Speciale Prijs van het Dansersfonds ’79 voor Roel Voorintholt: ‘… mede door zijn toedoen is Introdans nu een van de meest vooraanstaande dansgezelschappen in ons land.” Introdans staat ook hoog aangeschreven vanwege de maatschappelijke rol waar het betekenisvol invulling aan geeft. Professionele producties met jongeren met autisme, (roze) ouderen, mensen met cerebrale parese, hersenletsel, een fysieke, verstandelijke of zintuiglijke beperking, topsporters, rolstoeldansers, 75-plussers, jongeren met (groot)ouders, uit regulier en speciaal onderwijs.

Op 25 juni 2022 nam onze oprichter Ton Wiggers tijdens End of Season afscheid van ons gezelschap. Met mooie woorden, bloemen en maar liefst vier onderscheidingen (!) kwam na vijftig jaar een eind aan een bewogen tijdperk. Met ingang van het nieuwe seizoen 2022-2023 zijn beide ensembles samengevoegd tot een groot ensemble met ruim twintig dansers. Een nieuw tijdperk waarin we een productie minder maken per seizoen maar daarentegen wel groots uit kunnen pakken met onze familievoorstellingen rond de feestdagen.

Roel Voorintholt, artistiek directeur van Introdans, ontving op 12 april 2023 tijdens het speciale jubileumprogramma in Musis Arnhem een Koninklijke Onderscheiding uit handen van burgemeester Marcouch. Bij de viering van zijn veertigjarig jubileum bij Introdans werd Voorintholt, in aanwezigheid van de beschermvrouwe van Introdans, Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Margriet der Nederlanden, bevorderd tot Officier in de Orde van Oranje–Nassau. Een zeer bijzondere onderscheiding, voor zijn jarenlange bijdrage aan de dans.

Anno nu is Introdans een florerend kunstbedrijf met ongeveer tachtig medewerkers. De directie wordt gevormd door Marieke van ’t Hoff (zakelijk directeur) en Roel Voorintholt (artistiek directeur). Het hechte ensemble is gevestigd in het centrum van Arnhem en behoort tot de drie grootste gezelschappen in Nederland. De huidige subsidiënten zijn het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de provincies Gelderland en Overijssel en de gemeente Arnhem. Verder ondersteunen vele sponsors, donateurs en Vrienden de activiteiten van het gezelschap. Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Margriet der Nederlanden is beschermvrouwe van Introdans.

Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Margriet der Nederlanden is sinds 2003 Beschermvrouwe van Introdans: “Introdans is bijzonder. In de keuze voor balletten – heerlijk onvoorspelbaar –, in de diversiteit en in de durf die het toont. Niet te beroerd om buiten de gebaande paden te gaan. Dat spreekt mij aan. Evenals de toegankelijkheid. Bij Introdans is het nooit elitair, wel van hoog niveau. De beweging zit ook in de manier waarop Introdans maatschappelijk betrokken is. Dansen met kinderen met een beperking, met eenzame ouderen, met mensen met autisme. Het bezoeken van repetities en voorstellingen van Introdans is altijd een feest. De energie spat ervan af en dat geeft weer energie. Dierbare herinneringen koester ik aan de fantastische optredens voor diverse verjaardagen van mij. Ik ben er trots op dat ik beschermvrouwe mag zijn van zo’n geweldige ‘familie’.”

En wij zijn trots op zo’n betrokken Beschermvrouwe!