Artikel De Gelderlander: Klassieker in een ‘high fashion vibe’
Kerst en de klassieker De Notenkraker, het is een onlosmakelijk duo. Toch is het geen gesneden koek. Introdans vliegt het beroemde ballet nogal eigenwijs aan. Op alle fronten.
12 december 2024
door: Sandra van Maanen
Onder aanvoering van choreograaf Jeroen Verbruggen wordt de familievoorstelling meteen de grootste productie waarin Introdans zich tot nu toe vastbeet. „Iedereen kent De Notenkraker, maar ik maak er mijn eigen verhaal van. Het wordt zeker geen typische mainstream”, zegt voormalig balletdanser Verbruggen.
Al tien jaar maakt hij als choreograaf spektakelstukken voor zowel klassieke als hedendaagse gezelschappen in heel Europa. Het zijn producties die zich, zoals hij het zelf noemt, kenmerken als een ‘alles-in-alles visuele reis’. „Daarbij komen decors, highfashion kostuums, dans en muziek op één niveau samen.” Ook dit keer belooft het een gelaagde voorstelling te worden met elementen waar jong en ouder publiek, fans van dans, muziek en theater van zullen smullen.
Geluk bij een ongeluk
Geluk bij een ongeluk, zo kun je de voorgeschiedenis noemen. Verbruggen maakte het verhaalballet Casse Noisette tien jaar geleden voor het Ballet du Grand Théatre de Genève. Het was zijn eerste grote productie als choreograaf. Zijn ideeën over dans in combinatie met de kostuums en decors van het beroemde ontwerpersduo On Aura Tout Vu uit Parijs tilden de kerstklassieker naar een ander niveau. „Zij zijn meesters in het out of the box ontwerpen. Niet voor niets zie je hun werk ook in topmusea.”
Maar liefst zeven jaar was de succesvolle productie te zien. Tot het Zwitserse gezelschap een nieuwe directie kreeg die het welletjes vond. „Ze belden me met de vraag: Jeroen, wat doen we met alle kostuums en die enorme decors? Het staat nogal in de weg, verbranden maar? Toegegeven, het was wel een paar vrachtwagens vol. Helaas ben ik niet een persoon die zichzelf goed kan verkopen. Met zo’n kant- en klare productie bij gezelschappen aankloppen… ik kan gewoon het niet.
Maar ik dacht wel: verbranden…? ‘Geef me een maand’, zei ik, ‘misschien vind ik een betere oplossing’.
Twee jaar te vroeg
Precies in die maand belde Roel Voorintholt hem. „Hij had interesse, dit verhaal past perfect in de serie familievoorstellingen van Introdans. Het was alleen twee jaar te vroeg. We moesten dus een plek vinden om dat enorme decor en alle kleding twee jaar op te slaan. Dat is gelukt.”
Een simpel een-tweetje? Dat wordt het niet. Verbruggen en Introdans maken zich er bepaald niet makkelijk vanaf door de choreografie die destijds voor het gezelschap in Genève werd gemaakt klakkeloos her te gebruiken. „In tien jaar tijd gebeurde er genoeg, toen ik de choreografie maakte was ik heel jong, had ik een ander soort energie. Mijn choreografieën waren bijvoorbeeld veel fysieker. Ik heb me als maker ontwikkeld en tegelijk veranderde de wereld. Daarbij geef ik het verhaal nu een 2024-gevoel mee, het toch wel schoolse karakter van toen maakt plaats voor iets anders, een meer verhalende choreografie. Want ook veranderde zijn de dansers! Al tijdens de eerste repetities zag ik hoe goed ze hier zijn. Ik hoef nergens te pushen, er wordt meegedacht, er ontstaan tijdens de repetities nieuwe bewegingen. En Introdansers brengen iets extra’s mee; acteertalent. Het maakt het speelser én tegelijk meer gelaagd.”
Stuk als schilderij
Verbruggen beperkt zijn rol als choreograaf niet tot het dansaspect. „Ik zie mijn stukken meer als schilderijen waar voor iedereen iets inzit. Als kind was ik al dol op spektakel, op verrassingen op het podium. Lichteffecten, rookmachines… In die zin was een klassieke uitvoering van De Notenkraker niet meteen een ideale match. De kerstbomen, de klok, de sneeuwvlokjes; het lag ogenschijnlijk allemaal vast. We pakken het anders aan nu. Het verhaal en de muziek blijven natuurlijk overeind, de effecten zijn er. Maar de vibes! Die brengen ons dichter bij ons mens-zijn.”