Thierry Malandain

Hoewel hij al heel wat jaren meedraait, was de Franse choreograaf Thierry Malandain (Petit-Quevilly, Frankrijk, 1959) hier tot voor kort onbekend. Daarin kwam enkele jaren terug verandering, toen achtereenvolgens Introdans de wereldpremière van zijn choreografie Entre deux danste, zijn eigen gezelschap Malandain Ballet Biarritz in Den Haag het poëtisch-speelse Magifique presenteerde, en Introdans daarna zijn succesvolle Boléro op het repertoire nam, op de gelijknamige, iconische compositie van Maurice Ravel.

Muzikaliteit

Malandains werk heeft, zo wordt wel gezegd, een esthetiek die Nederlanders aanspreekt. Zijn choreografieën hebben een klassieke stijl. Ze zijn helder van structuur en moeilijk aan te leren, omdat elke beweging heel exact, op net die ene manier moet worden uitgevoerd. Daarbij wordt Malandain geprezen om zijn grote muzikaliteit. Zijn choreografieën doen je de muziek als het ware beter begrijpen. De Franse choreograaf heeft beroemde composities – vaak al meermalen door andere choreografen gebruikt – dan ook nooit geschuwd. Zo maakte hij balletten op meesterwerken van onder anderen Mozart, Beethoven en Verdi, en daarbij koos hij, net als in zijn Boléro, steeds voor een totaal eigen benadering.

Loopbaan

Malandain danste na zijn balletopleiding korte tijd bij het Ballet National de l’Opéra de Paris, het Ballet de l’Opéra du Rhin en, gedurende zes jaar, bij het Ballet Théâtre Français de Nancy. Bij dit laatste gezelschap debuteerde hij ook als choreograaf, waarbij hij opviel door zijn grote ambitie en – toen al – uitdagende muziekkeuze. In 1986 zette hij een punt achter zijn danscarrière om in Élancourt, een voorstad van Parijs, een eigen gezelschap op te richten: de Compagnie Temps Présent. In zijn werk voor deze groep mixte hij klassieke en moderne elementen en zijn talent werd al snel ook buiten Frankrijk opgemerkt. Zo kreeg hij uitnodigingen om choreografieën te maken voor het Ballet Royal de Wallonie en het Koninklijk Ballet van Vlaanderen.

In 1991 vestigde Malandain zich met Temps Présent in het Franse Saint-Etienne. Daar maakt hij enkele van zijn beroemdste werken: La Fleur de Pierre, Blé Noir en Ballet Mécanique. Na twaalf jaar aan het hoofd van dit gezelschap te hebben gestaan werd hij in 1998 gevraagd om de leiding van het Centre Chorégraphique National – Ballet Biarritz op zich te nemen, dat al gauw daarna werd omgedoopt tot Malandain Ballet Biarritz.

Onderscheidingen

In totaal maakte Malandain rond de zeventig werken, waarvan een groot aantal ook door andere gezelschappen wordt uitgevoerd, waaronder het Ballet Florida, het Ballet National de l’Opéra de Paris, het Ballet National de l’Opéra de Bordeaux, het Grand Théâtre de Luxembourg en het Ballet National de Marseille. Malandain is Chevalier dans l’orde des Arts et des Lettres en werd twee keer genomineerd voor de prestigieuze Benois de la Danse-prijs (‘Oscar van de dans’).Van 2000 tot 2004 was hij artistiek leider van het Temps d’Aimer Festival in Biarritz, een functie die hij in 2008 opnieuw op zich nam. Op zijn initiatief werd in 2012 een Hans van Manen-programma uitgevoerd in het festival – Malandain beschouwt de Nederlandse meesterchoreograaf als een geestverwant.